JavaScript İlkel Tiplerin Metodları

JavaScript'de ilkel tipler (primitive types) olan sayılar (numbers), stringler ve booleanlar için bazı metodlar bulunmaktadır. İşte bu ilkel tiplerin bazı metodları:

İlkel tip:

7 tane ilkel tip vardır: string, number, bigint, boolean, symbol, null ve undefined.

String Metodları:

• length: Bir stringin uzunluğunu verir.

var text = "Merhaba"; console.log(text.length); // 7

• charAt(index): Belirtilen indeksteki karakteri döndürür.

var text = "Merhaba"; console.log(text.charAt(0)); // "M"

• substring(start, end): Belirtilen indeks aralığındaki alt stringi döndürür.

var text = "Merhaba"; console.log(text.substring(0, 3)); // "Mer"

• indexOf(searchString): Belirtilen karakter ya da alt stringin ilk bulunduğu indeksi döndürür.

var text = "Merhaba"; console.log(text.indexOf("ha")); // 3

Number Metodları:

• toFixed(decimals): Belirtilen ondalık basamak sayısıyla bir sayıyı formatlar.

var number = 3.14159; console.log(number.toFixed(2)); // 3.14

• toPrecision(precision): Belirtilen toplam basamak sayısıyla bir sayıyı formatlar.

var number = 123.456; console.log(number.toPrecision(4)); // 123.5

• toString(radix): Sayıyı belirtilen sayı tabanındaki bir stringe dönüştürür.

var number = 255; console.log(number.toString(16)); // "ff"

Boolean Metodları:

• Boolean ilkel tipi için spesifik metodlar çok yaygın değildir. Ancak, koşullu ifadelerde kullanılan mantıksal operatörler ve methodlar ile çalışabilirsiniz.

Bu metodlar, ilgili ilkel tiplerle çalışan temel metodlardır. Ancak, nesne (object) tiplerinde daha kapsamlı bir metod seti bulunmaktadır. İlgili nesne tipleri üzerinde daha fazla özelleştirilmiş metodları öğrenmek için ilgili nesne tiplerinin belgelerine başvurmanız önerilir.

İlkel tiplerin üzerine ek fonksiyonalite eklemek için kullanılan "Object wrappers" veya "Obje Kapları" kavramını açıklıyor. Bu, ilkel tiplerin kendilerine özgü metodlara sahip olamayacakları, ancak ihtiyaç duyulduğunda bu ilkel tiplerin etrafına bir nesne (object) sarılarak özel metodlar eklenmesine olanak tanıyan bir tasarım desenidir. Bu özel nesneler, ilkel tiplerle çalışırken ek işlevsellik sağlar.

Örneğin, bir stringin üzerine özel bir metod eklemek için:

// Ilkel tip olan bir string var myString = "Merhaba"; // String ilkel tipini saran bir nesne var stringObject = new String(myString); // Yeni metodu eklemek String.prototype.customUpperCase = function () { return this.toUpperCase() + " - Custom UpperCase"; }; // Özel metodu kullanmak console.log(stringObject.customUpperCase());

Bu örnekte, customUpperCase isimli özel bir metod eklenmiş ve bu metodun içinde ilgili stringin büyük harfe çevrildikten sonra özel bir ifade eklenmiştir.

Ancak, genellikle bu tarz bir kullanım önerilmez, çünkü ilkel tiplerle çalışırken otomatik olarak oluşturulan ilkel tiplerin özelliklerini kullanmak daha yaygın ve performanslıdır. Örneğin:

var myString = "Merhaba"; console.log(myString.toUpperCase());

Bu, dilin doğal özelliklerini kullanarak daha temiz ve anlaşılır bir kod sağlar. "Object wrappers" kullanmak, özellikle performans kaygısı varsa, genellikle tavsiye edilmez.

Özellikle string ve sayı gibi ilkel tiplerle çalışırken, JavaScript motoru genellikle ilkel tipleri saran geçici nesneler oluşturur. Bu geçici nesneler, özel metodların veya işlevselliğin kullanılmasına olanak tanır, ancak performansı en üst düzeye çıkarmak için bu işlemleri optimize eder. Örneğin:

String Örneği:

var str = "Merhaba"; var strObject = new String(str); // Ilkel tipi saran geçici nesne var upperCaseStr = strObject.toUpperCase(); // Özel metod kullanımı alert(upperCaseStr); // Geçici nesne imha edilir, str eski ilkel haline döner

Sayı Örneği:

var number = 3.14159; var numberObject = new Number(number); // Ilkel tipi saran geçici nesne var roundedNumber = numberObject.toFixed(2); // Özel metod kullanımı console.log(roundedNumber); // Geçici nesne imha edilir, number eski ilkel haline döner

Bu örneklerde görüldüğü gibi, ilkel tipler kullanıldığında, JavaScript motoru bu ilkel tipleri saran geçici nesneler oluşturur. Bu nesneler üzerinde özel metodlar kullanılabilir, ancak bu işlemler genellikle arkada optimize edilir ve performans kayıplarını en aza indirmek için çeşitli yöntemler kullanılır.

JavaScript'te null ve undefined, diğer ilkel tipler gibi bir "obje kabı" ya da "wrapper" ile çevrilmemişlerdir ve bu nedenle üzerlerinde doğrudan metodlar kullanılamaz. Bu iki değer, özel metodlara sahip olmayan temel ilkel değerlerdir.

Bu durum şu şekilde ifade edilebilir:

null ve undefined, diğer ilkel tipler gibi bir "obje kabı" ile çevrilmemişlerdir. Bu nedenle, üzerlerinde doğrudan metodlar kullanılamaz. Ancak, null ve undefined genellikle kontrol ifadelerinde ve belirli durumları temsil etmek için kullanılır.

Örnek:

var nullValue = null; var undefinedValue; // null ve undefined üzerinde doğrudan metod kullanılamaz // Örneğin: // console.log(nullValue.toString()); // TypeError: Cannot read property 'toString' of null // Ancak, null ve undefined genellikle kontrol ifadelerinde kullanılır if (nullValue === null) { console.log("Bu değer null."); } if (undefinedValue === undefined) { console.log("Bu değer undefined."); }

Bu örnek, null ve undefined'ın doğrudan metodlara sahip olmadığını, ancak genellikle kontrol ifadelerinde ve belirli durumları temsil etmek için kullanılabileceğini göstermektedir.